Türkiye'de Ekonomik Dönüşüm: Emekli Aylıkları ve Yoksulluk Üzerine Etkiler
Türkiye'de Ekonomik Dönüşüm: Emekli Aylıkları ve Yoksulluk Üzerine Etkiler
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye başkanlık sistemini getirmek için halka pembe hayaller sundu. ‘verin yetkiyi, görün etkiyi’ dedi. 2018 yılında yapılan başkanlık seçimlerinde, Erdoğan, “Bu kur filan, bunların hiçbirisi bizim geleceğimizi belirleyen şeyler değil. Bizim geleceğimizi, biz belirleyeceğiz.” ifadelerini kullandı. Bu süreçte, en düşük emekli aylığı 1.545 lira, bir ekmek 1.25 kuruştu. Ancak, 6.5 yıl içinde ekmek fiyatı 10 kat, gram altın fiyatı ise 15.8 kat artarken, en düşük emekli aylığındaki artış 9.4 katla sınırlı kaldı.
Bu değişim, işçi emeklisinin sofrasından 78 ekmekin eksilmesine neden oldu. Ayrıca, emeklinin aylığından 3.3 gram altın kayboldu. Cumhurbaşkanlığı sistemine geçildiği 2018’de Erdoğan’ın aylık geliri 76.700 lirayken, günümüzde bu rakam 379.097 liraya yükseldi. En düşük emekli aylığı ise 12.924 lira artarak 14.469 liraya çıktı.
Ekmeğin Fiyatı ve Emekli Aylıkları
2018 yılında tam yetki verildiğinde bir ekmek 1.25 liraydı. En düşük emekli aylığı ile 1.236 ekmek alınabiliyordu. Ancak, günümüzde ekmek fiyatı 12.5 liraya yükseldi ve emeklinin aylığıyla satın alabileceği ekmek sayısı 78 adet azalarak 1.158’e düştü. Emekli aylığıyla satın alınabilecek süt miktarı 135 litre, zeytinyağı miktarı ise 33 litre azaldı.
Temmuz 2018’den önce emekli, aylık geliriyle yaklaşık 5 çeyrek altın alabiliyorken, bugünkü geliriyle alabileceği çeyrek altın sayısı 3’ün altına düştü. Emeklinin aylığından 2 çeyrek altın kayboldu. 6.5 yıl önce 8.14 gram altına karşılık gelen en düşük emekli aylığı, bugün 4.8 gram ancak ediyor.
Yoksulluk ve Borç Durumu
Geride kalan 6.5 yılda hem vatandaşın hem de ülkenin borcu katlandı. Yoksulluk oranı zirve yaptı. Temmuz 2018’den bu yana dolar 7.7 kat, Euro ise 6.8 kat arttı. Türkiye’nin brüt borcu 425 milyar dolardan 525 milyar dolara yükseldi. AB tanımlı genel yönetim borcu ise 1.1 trilyondan 10 trilyona fırladı.
Enflasyon oranı, yüzde 15.39’larda seyrederken, şimdi yüzde 70’leri aştı ve güncel olarak yüzde 44.38 seviyelerinde bulunuyor. 6.5 yıl içinde takibe düşen tüketici kredisi 40.7 milyar lira, takibe düşen kredi kartı ise 43.8 milyar liraya ulaştı. Gerçek işsiz sayısı 7 milyon 11.2 milyona, sosyal yardıma muhtaç olan hane sayısı ise 3.5 milyondan 3.7 milyona çıktı.
